Maatwerk leveren bij VAB
Maatwerk bij Vrijkomende Agrarische Bebouwing (VAB)
Alle gemeenten hebben ermee te maken: een grote hoeveelheid landelijke bedrijfsruimte dat door VAB (Vrijkomende Agrarische Bebouwing) leeg komt te staan. Hoe zorgt u er als gemeente en provincie voor dat u maatwerk kunt bieden, waarmee de boer en de omgeving zijn geholpen?
Aan de hand van drie cases is er een checklist samengesteld met zeven handvatten. Deze handvatten helpen u als gemeente op weg om maatwerk te kunnen leveren bij Vrijkomende Agrarische Bebouwing (VAB) in uw omgeving.
Zeven handvatten voor maatwerk bij VAB
1. Richt een regionaal Ruimtelijk Kwaliteitsteam op dat meedenkt bij casussen
Dit team, van ongeveer zes personen, kan bestaan uit ervaringsdeskundigen van gemeenten, provincie en een ruimtelijk kwaliteitsexpert zoals een landschapsarchitect. Het Ruimtelijk Kwaliteitsteam denkt met de gemeente mee over een integrale oplossing voor VAB. Bovendien kan het team een onafhankelijke toets uitbrengen. Zo komt de casus-ervaring in het collectieve geheugen van het Ruimtelijk Kwaliteitsteam. Het team komt bijeen op het moment dat de initiatiefnemer en de gemeente hun eigen wensbeelden scherp hebben en de initiatiefnemer het businessplan heeft ingediend.
2. Bespreek de VAB-casus in een integraal team
Bepaal de uitgangspunten in een integraal team van beleidsambtenaren, ambtenaren van de Omgevingsdienst en specialisten op het gebied van water, landschap, natuur, recreatie, cultuurhistorie en landbouw. Bespreek wat de casus kan bijdragen aan de ruimtelijke kwaliteit van het gebied en bepaal welke procedure passend is. Wijs een procesmatige en inhoudelijke verantwoordelijke aan die zorgt voor goede communicatie tussen alle betrokkenen. Het team komt bijeen zodra de casus informeel is ingebracht bij een ambtenaar of een wethouder. Evalueer de voortgang van de casus regelmatig met het team.
3. Creëer wederzijds begrip, goede communicatie en openheid
Spreek met elkaar vooraf goed door hoe het proces gaat verlopen, wat de verwachtingen zijn en welke verplichtingen daarbij horen. Wanneer alle partijen openheid van zaken geven, leidt dat tot commitment. Openheid betekent trouwens ook dat er inzicht wordt geven in de financiering van het initiatief.
Stel een plan van aanpak op waarin afspraken staan over het te bereiken wensbeeld, de uitvoering daarvan en de taakverdeling tussen de gemeenten en de initiatiefnemer. Blijf met elkaar in gesprek. Ook na het politieke besluit.
4. Onderhandel om tot maatwerk te komen
Heeft de initiatiefnemer specifieke wensen of verkeert hij in een handhavingssituatie? Dan kan de gemeente in de onderhandeling de initiatiefnemer – buiten de gangbare kaders -vragen om een grotere bijdrage te leveren aan de ruimtelijke kwaliteit van de VAB-locatie en het gebied eromheen.
5. Zorg voor een visie
Een goed onderbouwd antwoord over hoe een initiatief kan bijdragen aan de ruimtelijke kwaliteit van het buitengebied, kan alleen worden gegeven wanneer de gemeente een duidelijke en vastgestelde visie op het buitengebied heeft. Deze visie zal heldere ontwerprichtlijnen per landschap voor erf en omgeving moeten bevatten. Hiermee wordt de visie ook een inspirerend document met duidelijke handvatten voor gemeente en initiatiefnemers die te maken hebben met Vrijkomende Agrarische Bebouwing.
6. Onderzoek mogelijkheden voor tijdelijk herbestemmen
Onderzoek en verdiep de mogelijkheden voor een bredere toepassing van het tijdelijk herbestemmen van VAB-locaties. Het tijdelijk herbestemmen kan een instrument zijn om het gewenste einddoel van het initiatief op die VAB-locatie te bereiken. Let daarbij op handhaving, procedures en juridische aspecten.
7. Deel opgedane kennis over maatwerk bij VAB
Deel de uitkomsten van de VAB-casussen in de beide regio’s voor de vergroting van kennis over hoe je als gemeente of provincie maatwerk kunt leveren bij Vrijkomende Agrarische Bebouwing. Samen weet je meer!
VAB is vraagstuk voor veel partijen
Gebiedscoöperatie O-gen coördineert voor de regio’s Amersfoort en Foodvalley (15 gemeenten) een breed programma waarin wordt samengewerkt aan het omgaan met het complexe vraagstuk van Vrijgekomen Agrarische Bebouwing (VAB). Bij het VAB-vraagstuk zijn vele partijen betrokken; naast boeren zijn dit ook banken, adviseurs, provincie en gemeenten. Eigenlijk hebben alle organisaties die het erf van de boer betreden te maken met de vraagstukken rond Vrijgekomen Agrarische Bebouwing.
Meer weten over VAB
Wilt u meer weten over het programma rond Vrijgekomen Agrarische Bebouwing (VAB), neem dan contact op met projectadviseur Rob van Arkel of projectleider Hans Hubers. Of lees het Strategiedocument 2019-2021 ‘Samen slimmer, sneller en efficiënter aan de slag met VAB’ voor de aanpak van vrijkomende agrarische bebouwing in de regio’s Foodvalley en Amersfoort.
